Cơ quan điều tra xác định có dấu hiệu tội phạm trong việc gần 23.000 m2 đất “vàng” lọt vào tay tư nhân không qua đấu giá, để thực hiện dự án Khu dân cư Bình Đa.
Ngày 19/11, Công an Đồng Nai ra quyết định khởi tố vụ án Vi phạm các quy định về quản lý đất đai quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 1999. Cơ quan điều tra sẽ phối hợp với các ngành chức năng tiếp tục làm rõ vai trò, trách nhiệm của các cá nhân liên quan để khởi tố bị can.
Động thái được nhà chức trách đưa ra sau hơn nửa năm tiếp nhận hồ sơ từ Thanh tra Đồng Nai, cho rằng có sai phạm trong việc UBND tỉnh giao 22.977 m2 (gần 2,3 ha) đất trên đường Vũ Hồng Phô, TP Biên Hoà, cho doanh nghiệp.
Khu đất nằm ở trung tâm TP Biên Hòa, được UBND tỉnh Đồng Nai cho Công ty liên doanh chế biến lâm sản Bihimex – Young Linh Bình Đa thuê. Năm 2012 hết hạn thuê, UBND tỉnh thu hồi khu đất giao cho Tổng Công ty Công nghiệp thực phẩm Đồng Nai (Dofico, doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước) thuê để làm Dự án Khu dân cư Bình Đa kết hợp công trình giáo dục, chỗ ở cho 200 y bác sĩ làm việc tại Bệnh viện Phụ sản Quốc tế và hơn 200 cán bộ công nhân thuộc Tổng Công ty này.
Theo kết luận thanh tra, lẽ ra UBND tỉnh phải giao khu đất này cho Trung tâm phát triển qũy đất của tỉnh quản lý, đưa ra đấu giá, nhưng lại cho Dofico thuê. Doanh nghiệp này sau đó đã dùng khu đất góp vốn (20%) với hai cá nhân, thành lập Công ty cổ phần Phát triển nhà Bình Đa (Bidaco) để thực hiện dự án.
Tiếp đó, ngày 26/9/2016, ông Trần Văn Vĩnh, Phó chủ tịch tỉnh Đồng Nai, ký quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án khu dân cư Bình Đa. Mục tiêu là xây mới khu dân cư hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh, gắn với các khu vực lân cận để đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người dân tại khu vực. Theo chủ trương, dự án này có quy mô xây dựng trên 44.000 m2, gồm 235 căn nhà. Trong đó có 144 căn chung cư, 77 căn nhà liền kề và 44 căn biệt thự. Vốn dự kiến là hơn 402 tỷ đồng (vốn doanh nghiệp 20%), thời gian thực hiện từ năm 2016 đến 2020.
Ba tháng sau, ngày 14/11/2016, ông Võ Văn Chánh với vai trò là Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai (hiện là Bí thư Thành ủy Biên Hòa) đã ký quyết định thu hồi gần 2,3 ha đất của Dofico giao cho Bidaco dưới hình thức cho thuê 50 năm để đầu tư xây dựng Dự án Khu dân cư Bình Đa. Trong đó, diện tích có thu tiền sử dụng đất là 14.000 m2, còn lại gần 9.000 m2 sử dụng vào mục đích trồng cây xanh, đường giao thông nên không thu tiền sử dụng.
Đến ngày 9/10/2017, ông Trần Văn Vĩnh ký quyết định chấp thuận chủ trương điều chỉnh đầu tư dự án từ 235 lên 325 căn nhà, với tổng diện tích xây dựng hơn 54.000 m2, vốn đầu tư dự kiến là hơn 717 tỷ đồng. Một năm sau, Dofico thoái vốn tại dự án, toàn bộ khu đất thuộc về tư nhân.
Cuối năm 2019, Bộ Công an đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai cung cấp hồ sơ tài liệu, để điều tra dấu hiệu sai phạm trong việc “biến đất công thành đất tư” tại dự án này. Khi Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) đang xác minh thì ngày 10/12/2019, ông Vĩnh ký văn bản dừng thực hiện dự án để “làm các thủ tục bảo đảm việc chuyển đổi mục tiêu dự án từ nhà ở thương mại sang dự án nhà ở xã hội theo đúng quy định pháp luật”.
Theo cơ quan Thanh tra, quá trình triển khai thực hiện Dự án khu dân cư Bình Đa, UBND tỉnh Đồng Nai đã quyết định chủ trương đầu tư không đúng quy định; UBND TP Biên Hòa vi phạm trong thỏa thuận địa điểm; còn Dofico đã có nhiều sai phạm trong thuê đất, gia hạn thuê đất, góp vốn thành lập Bidaco.
“Điều này dẫn đến UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định thu hồi 22.977 m2 đất do Dofico quản lý giao cho Bidaco thực hiện Dự án khu dân cư Bình Đa không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất là vi phạm Luật Đất đai 2013 và có dấu hiệu tội phạm Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”, kết luận thanh tra nêu. Từ đó, Thanh tra đề nghị UBND tỉnh chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra làm rõ sai phạm.