Sau nhiều năm chật vật, thị trường bất động sản Đồng Nai đang kỳ vọng một sự trỗi dậy mãnh mẽ khi hàng loạt dự án hạ tầng trọng điểm được triển khai. Mặc dù tiềm năng, nhưng theo đánh giá của ngành Thuế, công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng BĐS hiện nay còn nhiều bất cập.
Tỉnh Đồng Nai đang được đánh giá là thị trường giao dịch BĐS sôi động với các dự án lớn, đặc biệt là yếu tố tăng trưởng kinh tế do tác động của dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã kéo theo nhiều dự án về BĐS được hình thành nên ngay từ đầu năm, ngành Thuế đã tăng cường tuyên truyền đến các DN, người dân về nghĩa vụ nộp thuế.
Bên cạnh việc ban hành các văn bản chỉ đạo theo hướng dẫn của các bộ, ngành, UBND tỉnh, Cục Thuế Đồng Nai đã xây dựng các hình thức tuyên truyền về thuế, để người nộp thuế hiểu rõ trách nhiệm và quyền lợi của mình về việc kê khai trung thực giá trị giao dịch trong hoạt động chuyển nhượng BĐS.
Thống kê số thu ngân sách nhà nước (NSNN) trong 8 tháng của năm 2022 cho thấy, ngành Thuế đã thực hiện thu được trên 1,1 ngàn tỷ đồng thuế thu nhập cá nhân (TNCN) từ chuyển nhượng BĐS, tăng 71% so với cùng kỳ năm 2021.
Từ đầu năm đến nay, Cục Thuế Đồng Nai đã phối hợp với các sở, ngành liên quan quản lý, khai thác kịp thời các khoản thuế phát sinh từ hoạt động chuyển nhượng BĐS, chuyển nhượng vốn của DN, các khoản thu từ đất của các dự án lớn, góp phần tăng thu gần 3 ngàn tỷ đồng.
Cụ thể, thuế thu nhập DN từ hoạt động chuyển nhượng BĐS trên địa bàn đạt 573 tỷ đồng; thuế thu nhập DN từ hoạt động chuyển nhượng vốn là 342 tỷ đồng; thuế TNCN từ hoạt động đầu tư vốn cá nhân 106 tỷ đồng; thu tiền sử dụng đất từ các dự án lớn khoảng 1,9 ngàn tỷ đồng. Trong đó, một số DN có số nộp lớn vào NSNN từ hoạt động chuyển nhượng BĐS trong hơn 8 tháng qua như: Công ty TNHH Thành phố Aqua Dona (trên 297 tỷ đồng); Công ty Đầu tư BĐS Long Hưng Phát có số nộp trên 93 tỷ đồng…
Theo lãnh đạo Cục Thuế Đồng Nai, từ đầu năm đến nay, tình hình dịch bệnh Covid-19 trên cả nước tiếp tục được kiểm soát. Các hoạt động sản xuất, kinh doanh có sự hồi phục tốt; các chính sách miễn giảm, giãn thuế của Quốc hội, Chính phủ để hỗ trợ cho các DN bị tác động bởi dịch bệnh đã và đang phát huy tác dụng tốt.
Cùng với đó, ngay từ đầu năm 2022, Cục Thuế Đồng Nai đã triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý thu; rà soát, đôn đốc các DN nộp thuế thu nhập DN, thuế TNCN, thuế tài nguyên sau quyết toán thuế theo quy định, khai thác huy động kịp thời các nguồn thu từ số phát sinh vào NSNN.
Bên cạnh đó, thời gian qua, ngành Thuế đã triển khai kịp thời công tác thanh tra, kiểm tra thuế theo các chuyên đề chống chuyển giá, kinh doanh BĐS… Trong đó, tăng cường công tác kiểm tra thuế tại bàn, đặc biệt đối với các hồ sơ khai tỷ lệ lãi thấp, lỗ liên tục. Kết quả, trong 8 tháng của năm 2022, Cục Thuế Đồng Nai đã thực hiện thu NSNN đạt trên 29 ngàn tỷ đồng, đạt 75% so với dự toán năm. Trong đó, tiền sử dụng đất là trên 3,8 ngàn tỷ đồng, thu từ xổ số kiến thiết gần 1,1 ngàn tỷ đồng.
Mới đây, Chi cục thuế khu vực Long Thành – Nhơn Trạch vừa có văn bản gửi Cục thuế tỉnh Đồng Nai về việc chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản.
Theo đó, để thực hiện hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản của người dân và doanh nghiệp, Chi cục thuế khu vực Long Thành – Nhơn Trạch sẽ triển khai thực hiện một số nội dung.
Cụ thể, Chi cục thuế sẽ kiểm tra những hồ sơ liên thông do Văn phòng Đăng ký đất đai chuyển đến chưa các định nghĩa vụ tài chính. Với hồ sơ có giá kê khai trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá chuyển nhượng thực tế, Chi cục thuế sẽ trả hồ sơ lại cho Văn phòng Đăng ký đất đai.
Hồ sơ sẽ được chuyển đến bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của huyện để thông báo cho người nộp thuế đến Chi cục kê khai lại giá. Khi giá kê khai đúng với giá thực tế thì Chi cục thuế mới xác định nghĩa vụ tài chính.
Với hồ sơ liên thông do Văn phòng Đăng ký đất đai chuyển đến đã xác định nghĩa vụ tài chính từ 1/1 – 14/4, chi cục thuế cũng sẽ rà soát lại. Trường hợp giá kê khai trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá chuyển nhượng thực tế, Chi cục sẽ tiến hành mời người nộp thuế đến kê khai lại theo đúng giá chuyển nhượng thực tế để xác định lại nghĩa vụ tài chính, truy thu nộp thuế bổ sung.
Đối với trường hợp người nộp thuế không chấp hành kê khai lại giá là hành vi vi phạm pháp luật về thuế. Chi cục thuế sẽ chuyển những hồ sơ này sang cơ quan công an để điều tra xử lý theo quy định của pháp luật.
Theo kế hoạch của Cục Thuế Đồng Nai, trong năm 2021, Đồng Nai sẽ có nhiều dự án bất động sản được triển khai, đặc biệt tại các địa phương lân cận với khu vực sân bay quốc tế Long Thành.
Theo đó, ngành Thuế sẽ tập trung rà soát, nắm bắt và triển khai thu thuế từ các hoạt động xây dựng cơ bản vãng lai, chuyển nhượng bất động sản… trên toàn địa bàn tỉnh. Trong đó, Cục Thuế chỉ đạo trực tiếp đối với Chi cục Thuế Long Thành, Nhơn Trạch tập trung những khu vực, địa bàn có phát sinh các hoạt động giao dịch bất động sản, bảo đảm nguồn thu ngân sách năm 2021.
Năm 2020, ngành Thuế đã khai thác tốt nguồn thu từ các hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án, chuyển nhượng, đầu tư vốn, nhà xưởng… của các doanh nghiệp và cá nhân, trong năm tăng thu cho ngân sách nhà nước gần 3.500 tỷ đồng. Tăng thu từ tiền sử dụng đất đạt 6.430 tỷ đồng, trong đó thu từ đấu giá và các dự án lớn đạt 4.430 tỷ đồng.
Ngày 28/4/2022, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã có Công văn số 3849/BTC-TCT gửi UBND các tỉnh, TP trực thuộc trung ương về việc chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản.
Theo Bộ Tài chính, thời gian vừa qua, nhiều UBND cấp tỉnh đã xây dựng đề án để triển khai chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản và đã đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai còn phát sinh một số vướng mắc gây khó khăn trong công tác chống thất thu từ hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản.
Vì vậy, hiện nay, Bộ Tài chính đang rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản để sửa đổi, bổ sung đảm bảo thống nhất, đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật khác. Đồng thời cũng yêu cầu các địa phương “siết” kê khai giá bất động sản, ban hành Bảng giá đất có hệ số điều chỉnh.
Tuy nhiên, theo nhiều ý kiến, để công tác chống thất thu thuế trong kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản hiệu quả, UBND cấp tỉnh cũng cần phải hướng đến các giải pháp đồng bộ, tránh mệnh lệnh hành chính cứng nhắc, tránh trường hợp phát sinh quá nhiều thủ tục pháp lý hay chi phí cho công tác định giá, kê khai giá bất động sản quá cao.